Technika carvingowa 2004

Przedstawiona na prezentacji technika jazdy jest jednym ze sposobów jazdy na nartach, oczywiście nie jedynym. Kierowana jest do osób umiejących jeździć, czyli osób poruszających się już w bezpieczny sposób po stoku.

Uczenie pługów i jazdy kątowej jest tutaj zbyteczne. Należy wyostrzać jazdę, stąd carving, który pozwala na jazdę przez cały czas na krawędziach nart. Czyli swoiste życie na krawędzi ale!!! kontrolowane.  

Uczenie nowej techniki jazdy oparte jest na nowej metodyce szkolenia kierującej się na zrozumienie i wyczucie nauczanego ruchu. Zapraszam do krótkiego skupienia się i fajnej zabawy.

Marek Ogorzałek


Chciałbym podziękować wszystkim osobom które przyczyniły się do tego projektu.

Kursantom za zaufanie i otwarte przyjmowanie naszych uwag i sugestii.
Instruktorom za oddanie w pracy. Stowarzyszeniu Instruktorów i Trenerów Narciarstwa za "doping" w pracy.
Lecz głównie mojej rodzine, tylko Iza wie ile czasu poświęciłem na planowanie i opracowywanie materiałów.
Przedstawiona wyżej prezentacja jest esencją mojej kilkuletniej pracy dydaktycznej.
W prezentacji wzieli udział:

Instruktorzy:
Zbyszek Dendys, Grzegorz Dendys - "Atomic Demo Team Poland"
Ewa Konderla
Łukasz Mol

Kursanci "Carving Ski S'cool" 2000 - 2003r.
szczególne podziękowanie dla Jacka Figury - "Spider"

Opracowanie graficzne”techniki jazdy”:
Dorota Feodorów, Mirek i Tereska Dymek, Marcin Bialik, Piotr Trybalski, Jacek Trzemżalski, Wojtek Biegun


Wprowadzenie

Uczenie nowej techniki narciarskiej, to uczenie nowej koordynacji ruchowej. Osoby stykające się z różnymi formami ruchu, mające wysoką ogólną koordynację ruchową, wyczucie ciała w czasie i przestrzeni, szybko oswajają się z nowymi warunkami, a ich postępy w nauce są nieporównywalnie szybsze.

Nauczanie ruchu związane jest z nauczaniem myślenia o tym ruchu, przeprowadzania sprawnej selekcji w wysyłaniu i odbieraniu informacji płynących do i z pracujących mięśni. Uczeń musi sobie wyobrazić to, co ma wykonać w narzuconej kolejności, wydać polecenia do kolejnych pracujących po sobie grup mięśniowych, tak, aby za pomocą ich skurczów i rozluźnień sterować wykonywanym ruchem. Musi to być nie tyle czynność przemyślana i zaplanowana, ale i stale kontrolowana w trakcie jej wykonywania.

Im większe skomplikowanie sekwencji ruchowych i szybkość ich wykonania, tym więcej informacji należy wysłać, odebrać i przeanalizować w krótszym czasie. Działania nauczyciela w nauczaniu tak rozumianego ruchu polegają na eliminacji niepotrzebnych i zbędnych kanałów przepływu informacji między pracującymi mięśniami a ośrodkiem kierującym. Ograniczanie informacji zbędnych, blokujących i zakłócających sprawne funkcjonowanie organizmu. Koncentrowanie ucznia na sprawnym i szybkim wyszukiwaniu informacji, ich sterowanie i kierowanie, bezpośrednio wpływa na skuteczność i efektywność stosowanej przez niego techniki jazdy.

Do świadomego sterowania wykonywanymi przez ucznia ruchami potrzebny jest sprawnie funkcjonujący system czucia głębokiego (kinestetycznego). Tak jak muzyk ćwiczy słuch, kucharz smak, zegarmistrz oko, chirurg rękę - sportowiec ćwiczy czucie i kontrolę ruchów własnego ciała w czasie i przestrzeni.


Analiza skrętu

Prezentujemy tu prosty, geometryczny wzorzec wykonania skrętu carvingowego.

Jest on obowiązujący zarówno przy stawianiu pierwszych kroków, jak i w szlifowaniu techniki sportowej. Skręt ten zależy od kształtu narty, jej kątowego ustawienia względem śniegu, docisku narty do śniegu i jej wygięcia. W technice carvingowej to narty wycinają skręt, a my im tylko na to pozwalamy.

Boki nart są wycinkami okręgów. Uniwersalne promienie nart, to promienie najczęściej wycinanych skrętów. Wahają się od 10 do 14 metrów. Kształt nart bezpośrednio wpływa na promień skrętu i jest jednym z najważniejszych parametrów decydujących o wyborze sprzętu.

Kąt ustawienia nart w stosunku do płaszczyzny śniegu decyduje o ich wygięciu promieniu wycinanego skrętu. Ustawienie nart pod kątem 45 stopni pozwala wycinać skręty o promieniu zgodnym z ich taliowaniem. Zmniejszenie kąta, zwiększa promień wycinanych przez narty skrętów i odwrotnie, zwiększenie go, powoduje ich mocniejsze wygięcie, przez co promień skrętu jest ciaśniejszy.

Siła docisku wpływa na wygięcie się nart. Masa narciarza jest wystarczającą siłą pozwalającą na odpowiednie wygięcie się nart i dopasowanie ich do skrętu. Na nartach wystarczy stanąć. Zmniejszenie nacisku na narty zmniejsza ich wygięcie i zwiększa promień skrętu i odwrotnie zwiększenie nacisku na narty zwiększa ich wygięcie i zmniejsza promień skrętu.

Twardość nart należy dobrać do masy narciarza i preferowanej przez niego prędkości jazdy. Podczas wycinanych skrętów narty powinny na całej swojej długości dopasować się do promienia skrętu. Narty zbyt sztywne wcinają się tylko przodem i tyłem, a ich środek wisi w powietrzu. W nartach zbyt miękkich przody i tyły dryfują.


Pozycja zrównoważona

Technika carvingowa zwraca uwagę na czystość wycinanych przez narty skrętów.

To narty prowadzą skręt a Ty musisz się do nich dopasować. Równe dociskanie nart na całej ich długości do śniegu uzależnione jest od Twojego oparcia się na nich. Ustawiaj się według płaszczyzny strzałkowej (odchylenie, pochylenie), płaszczyzny czołowej (wychylenie w skręcie) i obracaj się na wprost do kierunku jazdy (rotacja, kontrrotacja)

Płaszczyzna strzałkowa (odchylenie, pochylenie). Manewrowanie nartami w stosunku do środka ciężkości. Wysuwaj nogi do przodu lub tyłu w stosunku do bioder. Pracuj tylko stopami, od kolan w dół (warunek - miękkie lub rozpięte buty). Korpus ciała jest w jednym miejscu, a stopy wędrują pod nim szukając równego oparcia na palcach, śródstopiu i piętach.

Manewruj środkiem ciężkości w stosunku do nart. Odchylaj i pochylaj się tułowiem w stosunku do nart. Narty są w jednym miejscu a tułów wędruje nad nimi szukając równego oparcia się na całej stopie, tak samo na palcach, śródstopiu i piętach.

Wychylenie w skręcie uzależnione jest od prędkości jazdy i działającej na ciebie siły odśrodkowej. Rozpoczynaj od pochylania kolan na małych prędkościach w celu złapania ślizgu na krawędziach nart. Stopniowo dodawaj wychylenie bioder i całego ciała. Zwracaj uwagę na opieranie się na wewnętrznych częściach zewnętrznej stopy i zewnętrznych częściach wewnętrznej stopy (patrz czucie głębokie).

Ustawienie na wprost do kierunku jazdy. Narty wycinając skręt jadą na wprost swojego toru, dla tego my powinniśmy się ustawić na wprost nart. Opierając się na wewnętrznej nodze, pchaj zewnętrzną nogę, biodro, bark do przodu, lub odwrotnie, opierając się na zewnętrznej nodze, cofaj wewnętrzną nogę, biodro, bark. Staraj się ustawić na wprost do kierunku jazdy. Nie zostawiaj nogi zewnętrznej z tyłu.

Pozycja w jeździe uzależniona jest od dynamiki przejazdu i umiejętności. Staraj się doprowadzić do spokojnego, luźnego i swobodnego utrzymania na nartach w trakcie całego przejazdu. Wychylaj się do skrętu równo całym ciałem jak wahadło. Tak jak równo stoisz, tak równo się wychylaj.

Technika biodrowa, jest konsekwencją stosowania techniki tradycyjnej, w której biodro jest najgłębiej wprowadzane do skrętu. Stosują ją niemal wszyscy zawodnicy. Jest to technika slalomowa i gigantowa. Stosowana jest w trudnym i nierównym terenie. Uwaga - często wyjeżdża się na biodrze ze skrętu z powodu zbyt "ostrego" zaczepienia krawędzi nart w śniegu.

Technika barkowa jest odwrotnością techniki biodrowej. Jest to najnowsza technika jazdy w skręcie. Podobnie jak jazda na szybkich motocyklach na torze. W skręcie układasz się biodrem i całą resztą ciała po wewnętrznej części motoru. Maszynę ustawiasz maksymalnie pionowo by miała lepszą przyczepność z asfaltem. Patrząc na cały układ, biodro dajesz na zewnątrz, a głowę i ramiona układasz jak najbliżej śniegu, stanowiąc tym samym przeciwwagę do wyrzucającej Cię na zewnątrz siły odśrodkowej.


 

Zasady prowadzenia nart w skręcie

cała narta ma być równo dociśnięta do śniegu - tak samo wycina skręt przód narty, jej środek i piętka.
 
obie narty równo dociśnięte są do śniegu - nacisk narty zewnętrznej jest taki sam jak narty wewnętrznej.
 
obie narty równo dociśnięte są do śniegu podczas całego przejazdu - nie dopuszczamy do odciążeń i przeciążeń nart w jeździe - kompensacja.
 
nie interesuje cię prędkość interesuje cię czystość krawędzi, prędkość sama przyjdzie.

 


Pierwsze ślizgi

Stojąc na krawędziach nart w skos stoku czujesz się pewnie i stabilnie.

Jesteś w stanie się rozluźnić i przyjąć naturalną, niczym nie skrępowaną pozycję. Wykonując pierwsze ślizgi na krawędziach nart, staraj się, by tej pozycji nie stracić. Ślizgające się pod Tobą narty dalej oparte są na krawędziach i w jeździe powinieneś mieć takie samo wrażenie stabilnego oparcia się o nie jak w czasie stania.

Początkowe ślizgi powinny być wykonywane w oparciu o zewnętrzną (dolną) nartę. Wewnętrzną (górną) prowadź płasko, ułatwiając sobie utrzymanie równowagi. Celem ćwiczenia jest wyczucie naturalnego promienia skrętu wycinanego przez nartę i dopasowania się do niego. Efektem jest luźna jazda na dwóch nartach.

Ważne jest rozpoczęcie ślizgu na krawędziach nart. Najpierw ustaw nartę na krawędzi i dopiero potem się na niej opieraj. Wchodzenie na krawędzie z już dryfujących nart jest o wiele trudniejsze i przeważnie doprowadza do ześlizgu. Ćwicz zawsze do zatrzymania i obserwuj zostawione na śniegu ślady.

Ślizgi próbuj pod różnym kątem do linii spadku stoku, zaczynając od małych skosów i małej prędkości z dojściem do najazdu na wprost, wzdłuż linii spadku stoku. Obserwuj, do którego momentu narty się rozpędzają, a w którym zaczynają hamować. Odczytywanie nachylenia stoku i geometrii wycinanego przez narty łuku, wyjazdu ze skrętu, ułatwi Ci późniejsze bezpieczne planowanie trasy przejazdu.

Obserwuj ślady pozostawione przez narty. Czy są widoczne w postaci cienkich równych kresek? A może są zakłócone i rozmazane? Szukaj przyczyny ewentualnych zakłóceń. Powinieneś stać równo na krawędziach obu nart, jak do jazdy wprost. Pochylaj do stoku najpierw kolana, potem biodra. Wyprzedzaj myślami narty, szukaj stabilności w ich krawędziach, rozluźniaj się, tak żebyś nie czuł różnicy, kiedy stoisz w skos stoku a kiedy się ślizgasz.


Najazd na skręt

Umiesz już wyjechać ze skrętu, czyli poruszać się od linii spadku stoku do podjazdu pod górę.

Najazd na skręt jest nowym elementem, rzadko spotykanym w technice tradycyjnej, w której jeździło się na górnych krawędziach nart. W technice carvingowej cały dojazd do linii spadku stoku wykonany jest na dolnych krawędziach nart. Z tą częścią skrętu najwięcej problemów mają "mocno zakorzenieni" tradycjonaliści.

Jadąc w skos stoku na krawędziach obu nart odchylasz górne kolano do stoku, ustawiasz tym samym górną nartę pod większym kątem do śniegu niż dolną. W efekcie zaczyna ona odjeżdżać do góry. Utrzymaj tę pozycję, tak by doprowadzić do szerokiego ustawienia nóg.

Górna narta sama przestawi Ci się na dolną krawędź. Jedziesz przez moment w szerokiej pozycji na wewnętrznych krawędziach obu nart. Jesteś w pozycji uniemożliwiającej Ci wykonanie odciążenia i rotacji nart. Jesteś zmuszony do kontynuowania ślizgu i czekania na efekty. Pochyl się delikatnie głową i ramionami nad górną nartą, dociśnij ją mocniej. Zmiana nacisku z dolnej narty na górną, rozpocznie nowy skręt.

Stabilnie oparty na dolnej krawędzi górnej narty rozpoczynasz ślizg w skręcie w kierunku linii spadku stoku. Uważaj byś nie przeleciał przez nartę. Przejście z dolnej narty na górną zrób w momencie, kiedy narty są równo ustawione. Musisz pamiętać, że narta ustawiona na krawędzi zacznie wycinać skręt i podjeżdżać pod Ciebie. Nie przeleć przez nią, bo zgubisz krawędź i stracisz ślizg.

Wykonując pierwsze ślizgi utrzymuj pozycję szeroką. Zewnętrzna narta wycina, wewnętrzna podpiera. Będziesz miał zaskakująco dużo czasu na rozmyślanie i korygowanie sylwetki. Nie śpiesz się, narta sama zrobi za Ciebie całą robotę. Teraz najważniejsze, to znaleźć naprężenia pozostałe po dotychczasowej jeździe. Jeżeli utrzymujesz równowagę i opierasz się na zewnętrznej nodze, możesz zawężać prowadzenie nart.




Skręt carvingowy

Jazda na obu nartach daje najwięcej przyjemności. Najbardziej naturalne jest ustawienie nóg na szerokość bioder, równe obciążanie obu nart, przechylanie ich razem na krawędzie, równe ich prowadzenie (bez zostawiania zewnętrznej).

Podczas skrętu carvingowego skup uwagę nad tym, co się dzieje z Tobą i co czujesz podczas jazdy. Postaraj się rozluźnić, nie przyjmuj żadnych nienaturalnych pozycji. Im luźniej pojedziesz tym więcej przyjemności odczujesz.

Wykańczanie skrętu - sterowanie kolejnym skrętem zaczyna się od wykończenia poprzedniego. Planowanie toru jazdy, to jak rysowanie cyrklem po papierze. Łączenie kolejnych skrętów zbyt szybko ze sobą, doprowadza do rozpędzania się. Końcówka skrętu, to podjazd pod stok i wyhamowywanie prędkości. Jeżeli podjazdu będzie zbyt mało, to kolejny skręt może być za szybki i niekontrolowany. Zawsze kontroluj swoją jazdę.

Jeżeli uznałeś że dobrze byłoby już zmienić krawędzie i jechać w drugą stronę, rozluźnij nogi. Rozluźnienie mięśni utrzymujących Cię w równowadze, spowoduje wyrzucanie Cię w dół stoku, na zewnątrz skrętu. Wykorzystanie siły odśrodkowej i grawitacji do przerzucenia Cię na drugą stronę nart, pozwala na zredukowanie wszelkich związanych z tym ruchów i czynności. Twoja praca ogranicza się do kontroli równowagi.

Przejście z górnych krawędzi nart na dolne wyczujesz w stopie. Kończąc skręt opierasz się na wewnętrznych częściach dolnej stopy i zewnętrznych częściach górnej stopy. Rozluźniając się zaczynasz przelatywać nad nartami w dół. W stopie czujesz wówczas oparcie na całej jej powierzchni. Jak tylko poczujesz że narty łapią dolne krawędzie, zaczniesz opierać się na wewnętrznych częściach górnej stopy i zewnętrznych częściach dolnej. Oparcie to wykorzystaj do docisku nart i wprowadzenia ich w ślizg po okręgu.

Od tego momentu zaczyna się jazda w skręcie. Skup się na czystym prowadzeniu krawędzi nart, do nich powinieneś się dopasować. Dociskaj narty do śniegu. Nie rób niczego na siłę, masa, jaką dysponujesz w zupełności wystarczy na dociążenie nart. Jadąc, wyczuwasz lekkość odciążenia w trakcie dojazdu do linii spadku stoku i przeciążenia występujące po jej przekroczeniu. Nie szukaj stromych stoków. Lepsze są płaskie, długie i szerokie. Baw się jazdą i czystością wycinanych skrętów.


Kompensacja

W myśl trzeciej zasady carvingu staraj się utrzymać równy docisk nart do śniegu podczas całego przejazdu.

Odjeżdżając od linii spadku stoku jesteś w przeciążeniu, dojeżdżając do niej w odciążeniu. Tak jak w przejeździe przez garb terenowy. Podjeżdżając pod górkę czujesz zwiększającą się siłę wgniatającą Cię w narty. Wjeżdżając na szczyt, czujesz lekkość, potem już lecisz w powietrzu. Prostując się i uginając w odpowiednich momentach możesz nie dopuścić do wybicia Cię w powietrze.

Kończąc poprzedni skręt odjeżdżasz od linii spadku stoku, oddalasz się od siły grawitacji, podjeżdżasz pod górkę. Zaczynasz czuć coraz to większą siłę wgniatającą cię w narty. Poddajesz się jej, uginasz się całym ciałem pod zwiększającym się ciężarem. Zbliżasz się do nart i nie dopuszczasz do ich przeciążenia.

Rozluźniając się, pozwalasz sile grawitacji wraz z siłą odśrodkową na "wyrzucenie" Cię ze skrętu. Przelatujesz w niskiej pozycji nad płasko ustawionymi nartami. Przechodzisz w ten sposób z górnych krawędzi na dolne.

Wyczuwając zaczepienie na dolnych krawędziach nart starasz się jak najszybciej je dociążyć, "przykleić się do śniegu". Prostując się do środka skrętu, w dół stoku dociążasz narty, powodujesz ich wygięcie i wprawiasz je w ruch po okręgu. Tworząca się wówczas siła odśrodkowa utrzymuje cię w równowadze. Przejeżdżasz przez linię spadku stoku w pozycji wyprostowanej.
 


Rekreacja

Szukaj harmonii między ciałem i naturą. Jadąc na nartach wyczuwaj momenty odciążenia i przeciążenia nart.

Likwiduj je odpowiednią kompensacją. Rozluźniaj się i kieruj uwagę na przyjemność odczuwaną w trakcie jazdy. Odnajduj pozycję najbardziej odpowiadającą Twoim upodobaniom.

Szukaj harmonii między ciałem i naturą. Jadąc na nartach wyczuwaj momenty odciążenia i przeciążenia nart. Likwiduj je odpowiednią kompensacją. Rozluźniaj się i kieruj uwagę na przyjemność odczuwaną w trakcie jazdy. Odnajduj pozycję najbardziej odpowiadającą Twoim upodobaniom.

Szukaj harmonii między ciałem i naturą. Jadąc na nartach wyczuwaj momenty odciążenia i przeciążenia nart. Likwiduj je odpowiednią kompensacją. Rozluźniaj się i kieruj uwagę na przyjemność odczuwaną w trakcie jazdy. Odnajduj pozycję najbardziej odpowiadającą Twoim upodobaniom.



Fun

Podstawą techniki fun jest kompensacja. Technika ta możliwa jest do stosowania wyłącznie na nartach mocno taliowanych.

Jest to najbardziej dynamiczna i najbardziej widowiskowa technika jazdy. Wymaga jednak od Ciebie dużej sprawności fizycznej.

Niewątpliwej przyjemności dodaje bezpośredni kontakt ciała ze śniegiem

 

Wykonaniu głębokiej kompensacji, towarzyszy mocne wychylenie w skręcie.

Staraj się jak najdłużej utrzymać to wychylenie w skręcie, tak żeby ślizg po śniegu rozpocząć jeszcze w dojeździe do linii spadku stoku.

W zależności od głębokości wychylenia i wykonanym dodatkowo ślizgiem ciała wewnątrz skrętu możemy podzielić skręty fun na: ślizgowy, łokieć, cztery łapki, body carving


Czucie głębokie

Zmysł czucia głębokiego odpowiada za to, w jaki sposób wiemy o ustawieniu naszych kończyn, napięciu mięśni bez patrzenia się na nie. Każdy zamykając oczy wie, w jaki sposób ułożone ma ręce i nogi. Dzięki receptorom umieszczonym w stawach i mięśniach możemy odnaleźć kolejne punkty naszego ciała w przestrzeni i stworzyć wewnętrzny jego obraz

Im więcej informacji w ten sposób do nas napływających będziemy w stanie odbierać, selekcjonować i reagować na nie, tym płynniej i swobodniej będziemy mogli kierować poprawnością wykonywanych ruchów, ich dynamiką, siłą i efektywnością. Ruchy te będą konkretniejsze i precyzyjniejsze, a tym samym wykonamy więcej pracy w krótszym czasie, przy mniejszym zużyciu energii. Lepsze czucie kinestetyczne pozwala na stosowanie lepszej techniki, zgodnej z indywidualnymi potrzebami wykonawcy. Jakość czucia kinestetycznego nie jest poprawialna z dnia na dzień, lecz jest wynikiem przebytych doświadczeń ruchowych, ich jakości i ilości w szkole, podczas zajęć z wychowania fizycznego, podczas treningów sportowych, ponad programowych zajęć ruchowych, zabaw podwórkowych, jak i mniej konwencjonalnych metod, medytacji i mentalnych sposobów kontroli zachowań fizycznych i psychicznych.

W narciarstwie zjazdowym czucie kinestetyczne nabiera szczególnej ważności, gdyż nie mamy tutaj możliwości obserwowania siebie w trakcie wykonywanego zjazdu. Można nagrać przejazd i odtwarzać go po zjeździe analizując przedstawioną technikę. Jadąc na nartach, jedynym monitorem przez nas osiągalnym do obserwowania własnego ciała i korekty w ten sposób zauważonych błędów, jest układ czucia kinestetycznego. Należy zwrócić uwagę ucznia na jego indywidualne, wewnętrzne możliwości obserwacji i korekty, uczyć go w ten sposób samokontroli i samodzielności w polepszaniu indywidualnych możliwości.

Ważnym elementem czucia kinestetycznego w technice narciarskiej jest czucie stopy, a szczególnie czucie stopą narty, jej ułożenia w trakcie jazdy i ustawienia reszty ciała w stosunku do poruszającej się narty. Stopa, z uwagi na łączenie narciarza z nartą jest kluczowym elementem w technikach narciarskich. Technika carvingowa szczególnie mocno podkreśla znaczenie odpowiedniego układania i czucia stopą narty, jak to wynika z analizy skrętu carvingowego - układanie nart, sterowanie ich dociskiem i wygięciem bezpośrednio wpływa na poprawność i jakość naszej jazdy. Do tego, w jaki sposób opieramy się stopami o podeszwę butów, a tym samym, w jaki sposób wywieramy nartą nacisk na podłoże - dopasowujemy resztę ciała, tak, aby działające na nasze ciało siły przekazywać nartom, nie walczyć z nimi, wykorzystywać je do sterowania wykonywanym skrętem. Masa, jaką dysponujemy w zupełności wystarcza na odpowiednie dociążenie nart. Idąc od stopy w górę, dzielimy ciało na resztę elementów: podudzie, kolana, biodra, plecy, ramiona, szyję, głowę. Uczymy czucia poszczególnych elementów, odnajdywania ich w przestrzeni. Wykonywanie ruchów tylko zaplanowanymi elementami, bez udziału sąsiednich. Uczymy np. ruszania stopą do przodu i tyłu, w stosunku do kolana, kończąc ruch w kolanie, bez ruszania udem i biodrem, lub ruszanie biodrem, bez ruszania ramionami. Stworzenie z własnego ciała swoistej "układanki" pozwoli nam na odpowiednie, zamierzone, kontrolowane i celowe "układanie" się ciałem w skręcie, co wyraźnie poprawia technikę jazdy.

Kontrolę ciała w nauczaniu narciarstwa należy rozpocząć od ćwiczeń wykonywanych w miejscu. Ćwiczenia te, powinny przedstawiać wszystkie możliwe do wykonania ruchy stopami, kolanami i biodrami, ich zakres i wpływ na krawędziowanie nart.

Zamykając oczy zwracamy szczególną uwagę na wrażenia przekazywane drogą czucia głębokiego. Wykorzystując ten fakt, dokładniej poznajemy możliwości tkwiące w świadomości każdego człowieka. Odłączając się od wrażeń wzrokowych, dokładniej wyczuwamy poszczególne punkty w stopie, zarówno w dolnej jak i wierzchniej jej części. Poprzez wychylenie się ciałem do przodu, do tyłu i na boki, sprawdzić można jak wpływa to no zwiększenie nacisku poszczególnych części stopy, punktów podporu ciała na podeszwę buta. Można też, zwiększając nacisk poszczególnych części stopy na podeszwę buta, sprawdzić jak wpłynie to na wychylenie sylwetki. O sensowności wykorzystania tej umiejętności w jeździe na nartach nie trzeba wspominać.

Podczas jazdy w skos stoku sprawdzać i kontrolować dynamikę występujących wrażeń czuciowych w stopie, ich obraz i wpływ na równowagę ciała i kontrolę przejazdu. Dopasowywać ruchy kolanami i biodrami do wykonywanej jazdy. Czuć i rozumieć potrzebę wykonywanych ruchów, ich wpływ na czucie i napięcie występujące w stopie i ich bezpośredni wpływ na wykonywany ślizg. Dozować zakres wykonanych ruchów do potrzeby sytuacji.

W trakcie jazdy na nartach należy unikać "wylatywania" przed palce i za pięty. Powoduje to podnoszenie się pięt lub palców w bucie, doprowadzając do odciążenia piętek lub dziobów nart, oderwania się ich od śniegu, dryfowania i w konsekwencji możliwość utraty kontroli nad wykonywanym skrętem. Odciążenia takie i dociążenia częściowe nart mogą być stosowane w skrętach sytuacyjnych, lub technikach sportowych celem przyśpieszenia jazdy, jednakże wymaga to dużej sprawności i wytrzymałości fizycznej.

Wewnętrzne i zewnętrzne części stopy, znajdujące się tam punkty podparcia ciała, na których docisk mamy wpływ, pomagają w ustawianiu nart na krawędziach.

Podczas pierwszych ślizgów w skręcie, należy zwracać uwagę na czucie oparcia na zewnętrznej stopie, jej wewnętrznej części i znajdujących się tam punktach podparcia ciała (paluch, wewnętrzna część śródstopia, wewnętrzna część pięty). Kontrolując w ten sposób ustawienie ciała, regulując nacisk poszczególnymi punktami stopy na podeszwę buta, wpływamy na zakrawędziowanie nart. Stabilność i kierunek wykonywanego ślizgu.

W momencie wyczucia i kontroli doznań płynących z zewnętrznej stopy, jej wewnętrznej części, do wykonywanego ślizgu na zewnętrznej narcie, jej wewnętrznej krawędzi, można dołożyć ślizg na wewnętrznej narcie, jej zewnętrznej krawędzi, oczywiście z całą gamą doznań płynących z wewnętrznej stopy, jej zewnętrznej części (paluszek, zewnętrzna część śródstopia, zewnętrzna część pięty).

Na tym etapie utrzymywania równowagi pomagamy sobie wychyleniami kolan i bioder do wewnątrz skrętu, górną część ciała, barki i ramiona staramy się prowadzić stabilnie, tak jak baletnica na linie, trzyma się drążka balastowego.

Podudzia powinny być zawieszone między językami i cholewkami butów. Cholewka butów narciarskich jedynie układa nam nogi z lekkim zgięciem w stawach skokowych i kolanowych. Nie możemy wisieć na językach, oparcie musimy czuć na całej stopie. Układ taki zwiększa ruchomość w stawach skokowych i kolanowych. Wypychanie stopy do przodu i opieranie się łydką na tyle buta, może być stosowane w technikach sportowych celem przyśpieszenia. Jazda z ciągłym oparciem się na cholewkach butów i siedzeniem na tyłach, lub wiszeniem na językach, powoduje zablokowanie kolan, utratę kontroli nad krawędziami nart, zakwasy w nogach i negatywne wrażenia z jazdy.

Kolana są najbardziej wrażliwe i najbardziej narażone na kontuzje. Od ich pracy zależy nowoczesna technika jazdy. Pochylanie kolan w stronę zamierzonego skrętu inicjuje jego wykonanie. Kolana są pierwszym "pedałem gazu", mini-regulatorem krawędziowania nart. Drugim "pedałem gazu" są biodra podążające zaraz za kolanami, zdecydowanie pogłębiające układ dośrodkowy ciała i ramiona wraz z głową. Docelowe wychylenie w skręcie carvingowym powinno być równe dla całego ciała. Tak jak równo stoimy, tak równo się wychylamy. W technikach funowych i sportowych idziemy jeszcze dalej, głową i barkami wyprzedzamy biodra. Porównując technikę carvingową do technik motorowych, otrzymujemy dwa układy: jeden to KTM, gdzie operuje się całym motorem i na wertepach częściej motor jest pod motocyklistą. Jest to technika biodrowa, najbardziej zbliżona do tradycyjnej. Stosują ją niemal wszyscy zawodnicy. Jest to technika gigantowa. Obecnie częściej się wyjeżdża na biodrze ze skrętu z powodu zbyt ostrego zaczepienia. Inaczej jest w formule pierwszej, super przygotowany tor, pusty i bezpieczny. Znasz trasę, masz dobrą przyczepność - możesz się rozpędzić. W skręcie układasz się biodrem i całą resztą ciała po wewnętrznej części motoru. Sam motor odsyłasz jak najdalej by miał lepszą przyczepność. Patrząc na cały układ - biodro dajemy na zewnątrz, a głowę i ramiona układamy jak najbliżej śniegu, stanowiąc tym samym przeciwwagę do wyrzucającej nas na zewnątrz siły odśrodkowej.


Bezpieczeństwo

Technika carvingowa, to technika świadomej jazdy. Wiemy jakie siły na nas działają, wiemy co dzieje się z nami w czasie jazdy, wiemy gdzie z jaką prędkością jedziemy, widzimy cały stok i kontrolujemy swoją jazdę. Obok postępowania według ogólnie znanego dekalogu narciarza (FIS) "Program Nauczania Narciarstwa Zjazdowego 2000" SITN - PZN

1. Wzgląd na inne osoby
Każdy narciarz powinien zachowywać się w taki sposób, aby nie stwarzać niebezpieczeństwa ani szkody dla innej osoby

2. Panowanie nad szybkością i sposobem jazdy
Narciarz powinien jeździć szybkością dostosowaną do swoich umiejętności oraz rodzaju i stanu trasy, i warunków atmosferycznych.

3. Wybór kierunku jazdy
Narciarz zjeźdzając z góry, dysponując większą możliwością wyboru trasy zjazdu musi ustalić taki tor jazdy, aby nie zagrażać narciarzowi przed nim jadącemu.

4. Wyprzedzanie
Wyprzedzać można zarówno po stronie dostokowej jak i odstokowej, po stronie lewej lub prawej, lecz w takiej odległości, która nie ograniczy wyprzedzanemu swobody.

5. Przejazd przez skrzyżowanie tras narciarskich
Narciarz zaczynając zjazd na trasie lub pólku narciarskim powinien sprawdzić patrząc w górę, w dół, czy nie sprowokuje tym niebezpieczeństwa dla siebie i innych. Identyczne postępowanie obowiązuje po każdym, nawet chwilowym zatrzymaniu się na trasie lub stoku.

6. Zatrzymanie się
Należy unikać zatrzymania się na trasie zjazdu, zwłaszcza w miejscach zwężeń i miejscach o ograniczonej widoczności. Po ewentualnym upadku narciarz winien usunąć się z toru jazdy możliwie jak najszybciej.

7. Podejście
Narciarz powinien podchodzić tylko poboczem trasy, a w przypadku złej widoczności powinien zejść zupełnie z trasy.Takie samo zachowanie obowiązuje narciarzy, którzy pieszo schodzą w dół.

8. Przestrzeganie znaków narciarskich
Każdy narciarz winien stosować się do znaków narciarskich ustawionych na trasach

9. Wypadki
W razie wypadku każdy, kto znajdzie się w pobliżu winien poszkodowanemu służyć pomocą.

10. Stwierdzenie tożsamości
Każdy, obojętnieczy sprawca wypadku, poszkodowany, czy też świadek muszą w razie wypadku podać swoje dane osobowe.

 

Powinniśmy mieć na względzie dodatkowe ostrzeżenia:

Wykańczając skręt patrz do góry
Znajdując się poniżej osoby jadącej z góry masz pierwszeństwo przejazdu, ale osoba jadąca zgóry nie koniecznie musi Cię widzieć, lub może Cię ominąć. Kontrolowanie tego, co dzieje się poniżej i powyżej Ciebie zapewni Ci i innym bezpieczeństwo.

Zasada prawej ręki
Jak w żeglarstwie - prawy hals ma pierwszeństwo. Jeżeli skręcasz w prawo i wykańczając skręt jedziesz w poprzeg stoku na wprost innego narciarza jadącego w lewą stronę, podkręć skręt i uciekaj do góry. Jeżeli jesteś z drugiej strony odpuść trochę i odjedź w dół. Razem unikniecie wówczas zderzenia czołowego.

Ślizg na biodrze wewnątrz skrętu jest bezpieczny
Jeżeli straciłeś równowagę i suniesz całym ciałem, po śniegu, wewnątrz skrętu, niczym się nie przejmuj. Czekaj ąż się bezpiecznie zatrzymasz, wstań i jedź dalej

Wylatywanie na zewnątrz skrętu jes niebezpieczne
Jest to najniebezpieczniejszy moment w skręcie. Siła odśrodkowa wyrzuca Cię ze skrętu, przelatujesz wówczas z rotacją całego ciała przez mocno dociśniętą do śniegu zewnętrzną nogę. Powolne narastanie napięcia na przeciążonej nodze może wcześniej doprowadzić do zwichnięcia kolana, niż wypięcia wiązania.

Kontrola jest podstawą przyjemności
Płaskie i szerokie stoki dają Ci przyjemność z jazdy. Strome stoki wymuszają hamowanie i zbędne przeciążenia. Każda przyjemność jest przyjemnością w momencie jej kontrolowania. Z chwilą utraty kontroli nad przyjemnością tracisz przyjemność.